(Kampo, Sapo, Vacina do sapo, Medicina da floresta, Frog medicine)
Kambo là một chất có thể gây hại, và chúng tôi không khuyến khích hoặc cổ xúy việc sử dụng chất này. Tuy nhiên, việc cung cấp thông tin nhằm giảm thiểu rủi ro một cách có trách nhiệm là điều cần thiết để bảo vệ sự an toàn cho mọi người. Vì lý do đó, bài viết này nhằm mục đích đảm bảo an toàn cho những người quyết định sử dụng chất này.
Tổng quan
Kambo hay còn được gọi là “thuốc ếch” là chất tiết độc từ loài Phyllomedusa bicolor (ếch lá khổng lồ hay ếch khỉ), một loài ếch cây màu xanh sáng sống tại vùng lưu vực Amazon. Chúng được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới Amazon của Nam Mỹ, bao gồm khu vực phía bắc Brazil, đông Peru, đông nam Colombia, và một phần Venezuela, Bolivia, và Guiana. Ở nhiều khu vực ngoài Brazil, cả loài ếch và chất tiết này đều được gọi chung là sapo (nghĩa là ‘cóc’).
Loài ếch khỉ có một tiếng kêu đặc trưng, giups người ta có thể lần theo vào ban đêm để bắt chúng. Chúng thường bị buộc chân và kích thích để tiết ra chất độc: một chất dạng sáp được cạo từ lưng và chân ếch lên những thanh gỗ nhỏ. Khi khô, Kambo có thể được bảo quản trong khoảng một năm mà không mất tác dụng. Khi sử dụng, chất này được trộn với nước bọt hoặc nước và bôi trực tiếp lên các vết bỏng nhỏ trên da.
Với sự gia tăng về độ phổ biến của Kambo, ngày càng có nhiều lo ngại về tác động của phương pháp thu hoạch này lên loài ếch. Mặc dù loài ếch không bị giết trong quá trình thu hoạch và quần thể ếch khỉ hiện được coi là ổn định nhưng thực hành này vẫn bị chỉ trích về cách đối xử với động vật.
Kambo được biết đến với nhiều ứng dụng truyền thống và tiềm năng cả về y học và tâm linh. Được mô tả như một loại “thuốc thử thách”, chất tiết của ếch nổi tiếng với tác dụng gây nôn hoặc thanh lọc mạnh mẽ. Mặc dù trải nghiệm ban đầu không dễ chịu, Kambo vẫn được săn đón vì khả năng tái tạo năng lượng cho cơ thể và tâm trí.
Hiệu ứng
Nghi lễ Kambo
Từ “Kambo” thường ám chỉ cả chất và nghi lễ. Hai yếu tố này liên kết mật thiết với nhau, mỗi yếu tố mang đến bối cảnh và mục đích cho yếu tố còn lại. Để hiểu kambo, cần phải hiểu nghi lễ Kambo.
Có những chất tạo ra cảm giác hưng phấn, chúng có thể khiến bạn cười hay nhìn thấy những điều kỳ lạ. Người ta mang theo chúng khi đi bộ, tới buổi hòa nhạc, hay bữa tiệc, để trải nghiệm trong các môi trường khác nhau.
Kambo không phải là loại chất đó. Kambo là chất độc từ ếch và nó khiến bạn khó chịu. Người ta không dùng Kambo để vui chơi mà để thanh tẩy, gột rửa, và chữa lành bản thân.
Nghi lễ Kambo được tạo ra để đảm bảo an toàn cho một trải nghiệm đầy thử thách. Người tham gia biết rõ những gì sẽ diễn ra. Không có sự phân tán khỏi trải nghiệm, vì với Kambo, điều đó không nên xảy ra. Có một câu nói phổ biến rằng Kambo mang đến điều bạn cần, chứ không phải điều bạn muốn. Theo nghĩa này, Kambo vừa là chất độc, vừa là phương thuốc từ ếch.
Lưu ý về thực hành đạo đức
Ngày càng có nhiều lo ngại về đạo đức và tính bền vững của việc thu hoạch và xuất khẩu Kambo từ ếch lá khổng lồ. Như đã nêu chi tiết dưới đây trong phần về tính bền vững, có nhiều lựa chọn thay thế Kambo sẵn có và dễ tiếp cận đối với những người không sinh sống ở những khu vực có quần thể ếch này.
Nếu bạn vẫn cảm thấy thực sự cần trải nghiệm Kambo, chúng tôi khuyên bạn nên tìm đến một trung tâm tại khu vực có sự hiện diện tự nhiên của ếch khỉ và nỗ lực đảm bảo rằng nguồn Kambo được thu hoạch một cách có đạo đức và bền vững.
Một số phương pháp thu hoạch yêu cầu buộc chân ếch trong khi chúng bị kích thích để tiết độc. Có người tin rằng ếch chỉ tiết độc khi người thực hành có ý định tốt. Dù bạn tin theo cách nào, hãy tìm hiểu rõ về phương pháp và thực hành liên quan đến trải nghiệm Kambo của mình.
Cách chuẩn bị cho nghi lễ Kambo
Chuẩn bị là điều cần thiết cho bất kỳ trải nghiệm có khả năng biến đổi nào liên quan đến việc sử dụng chất thức thần. Đối với Kambo, việc này là rất cần thiết khi phần lớn các chuẩn bị liên quan đến quá trình thanh tẩy diễn ra trong nghi lễ.
Quá trình thanh tẩy bắt đầu trước khi buổi lễ diễn ra. Hầu hết các chuyên gia Kambo khuyên nên nhịn ăn trong 10-12 tiếng trước khi dùng. Cũng cần tránh xa các loại thuốc kích thích và rượu ít nhất 24 tiếng trước đó. Cuối cùng, người tham gia nên uống từ 1-2 lít nước trước buổi lễ. Những bước này giúp quá trình thanh tẩy diễn ra nhẹ nhàng hơn.
Chuẩn bị Kambo
Để chuẩn bị Kambo, chất nhựa khô được trộn với nước hoặc nước bọt để tạo thành một hỗn hợp như “mù tạt xanh.” [3] [11] Sau đó, hỗn hợp này được chia thành các chấm nhỏ để bôi lên da [20] thông qua các vết bỏng được tạo ra bằng những mảnh dây leo titica (Heteropsis flexuosa), [11] [24] cành cây nhỏ, [3] hoặc que nhang. [25] Khi lớp da bị bỏng được loại bỏ một cách nhẹ nhàng, Kambo sẽ được bôi lên từng điểm. Nhờ các peptide giãn mạch và chất kích thích phản ứng viêm của Kambo, [8] chúng nhanh chóng thẩm thấu vào máu chỉ trong vài giây.
Thông thường, người dùng được khuyến khích uống một lượng lớn chất lỏng như hai lít nước [11], hay 3-5 lít nước lên men từ ngô [1] [4] hoặc các loại đồ uống khác như nước loãng từ chuối [6] hay đu đủ [4]. Tuy nhiên, do rủi ro sức khỏe từ chứng hạ natri máu, việc uống quá nhiều nước trong thời gian ngắn không được khuyến nghị.
Theo Peter Gorman, liều lượng thông thường là khoảng 10mg Kambo cho mỗi điểm, tối đa 100mg mỗi ngày. [8] Số lượng điểm thay đổi tùy thuộc vào kích thước cơ thể, kinh nghiệm, lý do sử dụng và đôi khi là truyền thống của người thực hiện. [1] [20] Mặc dù năm điểm là phổ biến, [4] nhưng có thể cần nhiều hơn hoặc ít hơn tùy trường hợp. [26]
Nghi lễ Kambo và trải nghiệm
Các buổi lễ Kambo nhóm thường có tối đa 10 người tham gia. Ngoài người dẫn nghi lễ, còn có thể có thêm các trợ lý. Họ đóng nhiều vai trò khác nhau từ hỗ trợ đưa xô khi ai đó cần nôn đến hộ tống người tham gia ra phòng vệ sinh. Đôi khi, họ đơn giản chỉ tạo sự yên tĩnh và động viên.
Người thực hành bôi Kambo lên da bằng cách tạo các vết bỏng nhỏ gọi là “cổng,” cho phép hỗn hợp chất thấm nhanh vào máu. Những vết bỏng này có thể để lại sẹo nhưng chúng có thể mờ dần theo thời gian và sự chăm sóc. Đôi khi, người dẫn lễ sẽ bôi dầu hoặc thuốc để giảm sẹo sau nghi lễ.
Thường thì một điểm thử sẽ được áp lên trước để kiểm tra xem người tham gia có trải nghiệm bất kỳ tác dụng phụ nào không. Nếu thấy an toàn, người dẫn lễ bắt đầu áp dụng. Số điểm Kambo dao động từ 2 đến 10 điểm tùy vào từng trường hợp.
Có thể mong đợi điều gì?
Kambo mang lại những phản ứng mạnh mẽ và khó chịu ngay lập tức nhưng thường chỉ kéo dài từ 30 đến 40 phút. [20] Khi đó, nhiệt độ cơ thể tăng cao, đổ mồ hôi, cảm giác ớn lạnh và chóng mặt xuất hiện do tim đập nhanh, có thể lên đến hơn 190 nhịp/phút. [23] Huyết áp có thể thay đổi đột ngột và bạn có thể cảm nhận rõ hơn về các mạch máu của mình. Nhiều người cảm thấy một cảm giác nóng rát như dòng điện lan tỏa từ các điểm vào khắp cơ thể, và đôi khi có cảm giác như đang chìm trong trạng thái phấn khích hay lâng lâng. [27] [28]
Buồn nôn hầu như không thể tránh khỏi với Kambo, và việc thanh tẩy cơ thể thường sẽ xảy ra qua nôn mửa hoặc tiêu chảy. Các triệu chứng khác bao gồm cảm giác áp lực trong đầu, cổ và ngực, đau dạ dày, viêm họng, miệng khô, mờ mắt (hoặc tạm thời mất thị lực), khó di chuyển, môi và lưỡi sưng tấy và tê. Đây là cách cơ thể phản ứng lại với một dạng ngộ độc cấp tính.
Khi các hiệu ứng sinh học này tan biến và nhịp tim trở lại bình thường, bạn có thể cần nghỉ ngơi. Một số người sẽ ngủ say không mộng mị, trong khi những người khác có thể phát ra âm thanh kỳ lạ giống như tiếng động vật. [6] [8]
Sau khi cơ thể được thanh tẩy nhờ Kambo, bạn có thể cảm thấy tràn đầy năng lượng, các giác quan sắc bén hơn, và sự tập trung tinh thần được tăng cường. [3] Các tác dụng tích cực này có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc trong ngày tiếp theo, bao gồm tâm trạng được nâng cao, năng lượng cơ thể và trí óc gia tăng, giảm căng thẳng và khả năng tập trung tốt hơn.
Những điều cần lưu ý
Nên sử dụng Kambo khi dạ dày, bàng quang và ruột trống rỗng. Bạn nên tránh thức ăn đặc đặc biệt là muối [1] trong khoảng 8-10 tiếng trước khi sử dụng. Cũng nên tránh rượu ít nhất 24-48 tiếng trước đó. [29]
Trước khi dùng Kambo, bạn có thể thử một lượng nhỏ trên da để kiểm tra phản ứng. Nhiều người thực hành thường đợi đến một ngày để đánh giá các phản ứng tiêu cực. Quan trọng là không nên tự thử mà không có hướng dẫn từ một người đã được đào tạo vì Kambo có thể gây ra các phản ứng nghiêm trọng. Nếu tự thực hiện, ít nhất cũng cần có người quan sát bên cạnh. Hãy nhớ rằng, Kambo có thể gây nghiện, và nên giới hạn tối đa 12 lần sử dụng mỗi năm. [30]
Dược lý
Vittorio Erspamer từng mô tả loài ếch Phyllomedusa như một “kho báu” chứa đầy peptide sinh học [13] – các chuỗi amino axit ngắn có khả năng liên kết với thụ thể tế bào con người. Chất tiết từ da loài Phyllomedusa bicolor đặc biệt chứa hàng chục peptide, nổi bật nhất là phyllocaerulein, phyllomedusin, phyllokinin, sauvagine, dermaseptin B2, adenoregulin, deltorphins, và dermorphin.
Phyllocaerulein là một neuropeptide hạ huyết áp [14], kích thích tuyến thượng thận và tuyến yên. Có khoảng 32 microgram phyllocaerulein trên mỗi milligram Kambo, peptide này đóng vai trò quan trọng trong hiệu ứng giảm đau và tạo cảm giác no. [8]
Phyllomedusin và phyllokinin lần lượt tác động đến thụ thể tachykinin và bradykinin, điều tiết hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và serotonin. [15] Phyllomedusin co cơ trơn trong khi phyllokinin lại làm giãn chúng, cả hai đều là chất giãn mạch mạnh và tăng tính thấm của hàng rào máu-não. [14] Trong Kambo, phyllomedusin và phyllokinin có mặt lần lượt với hàm lượng 22 và 18 microgram/milligram. [8].
Sauvagine có mặt ở mức 3 microgram/milligram, hoạt động như một hormone [8] tương tác với trục tuyến yên-thượng thận và các thụ thể giải phóng corticotropin có liên quan đến stress, lo âu, trầm cảm và hành vi gây nghiện. [16] [8]
Adenoregulin kích thích sự gắn kết của các chất chủ vận với thụ thể A1 adenosine và được chứng minh là gây trầm cảm hành vi ở chuột. [7] [13]
Deltorphins và dermorphin là những chất chủ vận mạnh của thụ thể opioid, với deltorphin có ái lực liên kết cao nhất với thụ thể delta trong số các hợp chất tự nhiên, còn dermorphin thì chọn lọc mạnh mẽ với thụ thể mu opioid. [17] [18] Trong Kambo, deltorphin và dermorphin có mặt lần lượt ở mức 5.2 và 0.25-0.33 microgram/milligram, [8] mạnh hơn nhiều so với beta-endorphin nội sinh. [19]
An toàn và Độc tính
Hiện vẫn còn ít thông tin về độ an toàn lâu dài của Kambo và các rủi ro tiềm ẩn, nhưng có bằng chứng cho thấy deltorphin và dermorphin có thể gây suy hô hấp và phụ thuộc nếu sử dụng thường xuyên. Đã có một số trường hợp tử vong liên quan đến Kambo do các tác động ức chế hệ thần kinh trung ương của nó. Các độc tố trong Kambo có thể ảnh hưởng đến hệ tim mạch, thận, tuyến tụy và gan. Một trường hợp ghi nhận viêm gan độc hại do chất tiết từ da ếch gây ra. [19]
Hiệp hội Quốc tế về Thực hành Kambo (IAKP) khẳng định rằng tử vong đột ngột do Kambo rất hiếm và gần như luôn liên quan đến một tình trạng bệnh lý sẵn có. Các chống chỉ định phổ biến bao gồm tăng hoặc giảm huyết áp, chảy máu não, phình mạch hoặc cục máu đông, bệnh Addison, động kinh, các vấn đề về tim và mang thai. [11] [20] [9]
Một số báo cáo truyền miệng cảnh báo về “bệnh ếch,” một tình trạng không thể chữa trị phát sinh từ việc sử dụng Kambo không đúng cách (ví dụ: uống, hút hoặc hít vào). [21] Tình trạng này gây cảm giác như não bị “ăn mòn,” dẫn đến yếu cơ, ngừng tim và tử vong. [22] Nguyên nhân có thể do các vi sinh vật ký sinh thường được cơ thể đào thải khi tiếp xúc qua da. [23]
Phát triển cá nhân
Kambo thường được kết hợp với Ayahuasca, Ibogaine, 5-MeO-DMT và các loại thảo dược khác để mang lại hiệu quả toàn diện. [45] Theo những người thực hành, chất tiết từ da ếch giúp “tái thiết lập” cơ thể, không chỉ tăng cường hệ miễn dịch mà còn mang lại lợi ích tâm lý và tâm linh đặc biệt. [46]
Người bản địa có thuật ngữ “panema” để chỉ năng lượng tiêu cực tích tụ theo thời gian, [1] [2] được mô tả như một đám mây xám đục bao quanh [47] gây ra xui xẻo, trầm cảm, lười biếng và các trạng thái bất lợi khác. Việc loại bỏ panema có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt với những người phụ thuộc vào săn bắt và sự gắn kết cộng đồng.
Ngoài bối cảnh truyền thống, việc loại bỏ panema thường được gọi là “thanh lọc cơ thể đau khổ,” “cân bằng các luân xa,” hay “tái cấu trúc tâm lý cá nhân.” [46] [47] Quá trình thanh lọc có thể mang lại cảm giác giải phóng những suy nghĩ tiêu cực, thói quen xấu, các đặc điểm tiêu cực về tính cách hoặc những vấn đề tồn đọng trong cuộc sống.
Kambo là một công cụ chuyển hóa sâu sắc giúp tăng cường lòng trắc ẩn, lòng can đảm, sự ổn định cảm xúc và sự độc lập cá nhân. [48] Nhiều người cảm thấy bản thân trở nên “chân thật” và “vững vàng” hơn sau khi sử dụng Kambo, ít suy nghĩ và sống động hơn trong cơ thể của mình. Cảm giác bực bội, giận dữ và lo lắng cũng có xu hướng giảm đi hoặc biến mất hoàn toàn. Những thay đổi tích cực này có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, tùy vào cách thức và đối tượng sử dụng. [26]
Kambo cũng có thể giúp vượt qua nỗi sợ cái chết. Một số bệnh nhân trong giai đoạn cuối cho biết họ đã nhìn thấy thế giới “bên kia” trong trải nghiệm với Kambo và trở về với sự bình an về cái chết. [11]
Trị liệu
Một trong những ứng dụng tiềm năng thú vị nhất của Kambo trong y học là điều trị ung thư. Dermaseptin B2 đã được chứng minh là có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt ở người lên đến hơn 90%. Peptide này xâm nhập vào tế bào và tiêu diệt chúng qua cơ chế hoại tử (phá hủy trực tiếp) thay vì apoptosis (cái chết tế bào được lập trình tự nhiên). [32]
Dermaseptin bao gồm cả adenoregulin là những kháng sinh mạnh mẽ. [33] [34] [35] [36] Chúng đã được chứng minh là có hiệu quả nhanh chóng và không thể đảo ngược đối với một loạt các vi sinh vật ký sinh, đồng thời hoàn toàn không độc hại với tế bào động vật có vú. [13] Nhờ khả năng vượt qua hàng rào máu-não, các peptide trong Kambo đặc biệt hứa hẹn cho các bệnh như viêm màng não Cryptococcal ở bệnh nhân HIV giai đoạn cuối. [37] Trong số các tác nhân gây bệnh bị dermaseptin B2 tiêu diệt có cả nấm sợi tấn công các bệnh nhân AIDS. [38] Với sự xuất hiện và lan rộng của các vi khuẩn kháng kháng sinh mạnh, các loại kháng sinh mới như thế này trở nên vô cùng quan trọng.
Adenoregulin tác động đến sự liên kết của các chất chủ vận với các thụ thể adenosine [39] – yếu tố quan trọng trong việc duy trì tính thấm của hàng rào máu-não, điều này có thể hữu ích trong việc phát triển các liệu pháp điều trị Alzheimer, trầm cảm và đột quỵ. [3] Bằng chứng thực tiễn cũng ủng hộ việc sử dụng Kambo trong điều trị trầm cảm, lo âu và nghiện ngập. [30] [40] [11]
Ngoài ra, cũng có nhiều bằng chứng thực tiễn thuyết phục về hiệu quả của Kambo trong điều trị hội chứng mệt mỏi mãn tính (CFS). Một người mắc bệnh này cho biết khi sử dụng đều đặn, Kambo đã loại bỏ hoàn toàn các triệu chứng của CFS. [41]
Deltorphin và dermorphin có trong Kambo có tác dụng giảm đau tương tự như phản ứng tự nhiên của cơ thể khi giải phóng beta-endorphin. [3] [8] Chúng cũng mạnh hơn morphine mà không gây ra tình trạng suy hô hấp, [42] khả năng dung nạp hay triệu chứng cai nghiện tương tự như morphine.
Phyllokinin có thể hữu ích trong điều trị cao huyết áp, đã được chứng minh là hạ huyết áp hiệu quả hơn so với các polypeptide khác. [43]
Các tình trạng bệnh khác có thể được cải thiện nhờ Kambo bao gồm đau mãn tính, [44] bệnh Parkinson, các vấn đề mạch máu, viêm gan, tiểu đường, thấp khớp và viêm khớp. [20]
Pháp lý
Kambo hợp pháp ở Hoa Kỳ và hầu hết các quốc gia khác. [11] Hạn chế duy nhất là lệnh cấm thương mại hóa Kambo của chính phủ Brazil từ năm 2004. [49]
Lịch sử & Thống kê
Lịch sử ngắn gọn của Kambo
Kambo được cho là mang tên vị pháp sư huyền thoại Kampu. Truyền thuyết kể rằng Kampu đã học được bài thuốc từ một linh hồn rừng già sau khi các phương pháp khác để cứu chữa bộ tộc đều thất bại. Theo người Kaxinawá, linh hồn của Kampu vẫn hiện diện trong loài ếch khổng lồ, tiếp tục chữa lành cho những ai tìm đến nó. [1]
Dù nguồn gốc có thể là truyền thuyết, Kambo từ lâu đã được các nhóm bản địa sử dụng trong khu vực Amazon bao gồm Katukina, Asháninka, Yaminawá và Matsés. Có thể Kambo cũng đã được sử dụng bởi người Maya cổ đại, những người thường khắc họa ếch bên cạnh các loài nấm trong nghệ thuật. [2] Theo truyền thống, Kambo giúp thanh lọc cơ thể, tăng cường sức mạnh và sức bền, theo dõi thai kỳ, và loại bỏ năng lượng tiêu cực hay còn gọi là “panema.” [3] Trong rừng rậm, Kambo hỗ trợ các thợ săn trong nghi lễ săn bắn, giảm nhu cầu ăn uống và che giấu mùi người. Người ta tin rằng sau khi được “tiêm vắc-xin,” các thợ săn phát ra một ánh sáng xanh kỳ lạ thu hút con mồi. [4]
Người phương Tây đầu tiên chứng kiến việc sưu dụng Kambo ở Amazon là nhà truyền giáo người Pháp Constantin Tastevin khi ông sống cùng người Kaxinawá vào năm 1925. Lễ nghi Kambo được cho là xuất phát từ người Yaminawá. [5]
Kambo được khám phá lại vào những năm 1980 bởi nhà báo Peter Gorman [3] và nhà nhân chủng học Katharine Milton [6] – cả hai đều sống cùng người Matsés ở Peru và Brazil. Họ đã gửi mẫu Kambo cho các nhà hóa sinh John Daly [7] và Vittorio Erspamer [8], người đã phân tích các peptide trong chất tiết và nhận thấy tiềm năng y tế lớn. Các công ty dược đã nỗ lực tổng hợp và đăng ký bản quyền các peptide từ Kambo nhưng gặp khó khăn trong phát triển dược phẩm. [9] [10]
Đến năm 1994, Kambo hiếm khi được áp dụng cho người không bản địa. Francisco Gomes, một caboclo nửa Katukina ở São Paulo, là người đầu tiên áp dụng Kambo như một liệu pháp. Từ khoảng năm 1999, ông bắt đầu được hỗ trợ bởi Sonia Maria Valença Menezes, [11] một người thực hành Santo Daime và châm cứu, cùng với các nhà trị liệu và bác sĩ khác. [2]
Năm 2004, chính phủ Brazil cấm mọi quảng cáo về lợi ích y tế hoặc trị liệu của Kambo nhằm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của người Katukina. [4] [10]
Tình trạng sử dụng hiện tại
Sự quan tâm đến liệu pháp Kambo ngày càng gia tăng trên toàn thế giới từ giữa những năm 2000. [2] Ngày nay, nhiều người thực hành Kambo tổ chức các buổi lễ khắp nơi [12] và có thể mua Kambo online.
Cộng đồng Kambo lo ngại về việc chuỗi cung ứng thương mại có thể bóc lột các bộ lạc bản địa. Sản xuất Kambo hàng loạt cũng có thể gây nguy hại đến quần thể loài P. bicolor trong tự nhiên.
Vấn đề đạo đức
Kambo và sự bền vững của ếch lá khổng lồ
Dù số lượng ếch lá khổng lồ hiện nay vẫn ổn định [60] nhưng sự gia tăng đột ngột về nhu cầu Kambo có thể gây rủi ro trong tương lai cho loài này. Khi nhu cầu tăng lên, nhiều người dân địa phương bị khuyến khích bắt và bán ếch làm suy giảm môi trường sống tự nhiên và tạo áp lực lên một loài có hệ sinh thái nhạy cảm. Dù các “que Kambo” có thể được mua trực tuyến, nhưng khó để xác định nguồn gốc cũng như phương pháp thu hoạch của chúng
Bên cạnh đó, cách thức khai thác chất tiết từ ếch có thể gây căng thẳng cho chúng, làm ảnh hưởng đến khả năng sinh tồn. Thông thường, ếch sẽ bị trói tứ chi theo hình chữ X để thu chất tiết từ da. Các phương pháp kích thích để lấy nọc độc có thể bao gồm tiếp xúc với lửa hoặc các hình thức tác động vật lý khác. [61]
Dù có những phương pháp ít xâm hại hơn, loài ếch vẫn trải qua căng thẳng và tổn thương trước khi được thả lại tự nhiên. Một số người cho rằng ếch chỉ cung cấp nọc độc khi người thu hoạch có ý định tốt, nhưng đây là một vấn đề gây tranh cãi trong cộng đồng. Bất kể là điều gì, việc mở rộng quy mô khai thác để đáp ứng nhu cầu sẽ chỉ làm tăng áp lực lên loài này và khả năng thích ứng của chúng vẫn chưa rõ.
Sự chiếm đoạt văn hóa của Kambo
Kambo đã được người bản địa trong rừng Amazon sử dụng từ hàng ngàn năm. Việc sử dụng quy mô nhỏ, địa phương có thể được bảo vệ từ góc độ thực tiễn và đạo đức. Tuy nhiên, với nhu cầu gia tăng trên toàn thế giới, một số người chỉ trích rằng việc sử dụng Kambo ngoài bối cảnh truyền thống có thể là hành vi chiếm đoạt văn hóa.
Ví dụ, một số người đã coi việc đăng ảnh các vết bỏng da sau khi dùng Kambo như một “dấu hiệu” thể hiện lòng dũng cảm. Mặc dù họ có thể thực sự tìm kiếm khả năng chữa lành từ Kambo, nhưng hành vi này bị coi là xa rời mục đích ban đầu của dược liệu này.
Phần lớn người phương Tây có sẵn các lựa chọn thay thế bền vững và ít nhạy cảm về văn hóa hơn cho nhiều vấn đề sức khỏe như:
- Psilocybin và ketamine cho thấy hứa hẹn trong điều trị trầm cảm.
- Ayahuasca và Ibogaine có hiệu quả trong điều trị nghiện rượu và các chứng nghiện khác.
- Cần sa, CBD, kratom, ketamine và microdose LSD giúp cải thiện các cơn đau.
Những lầm tưởng phổ biến
“Kambo là chất gây ảo giác.”
P. bicolor đôi khi được gọi là “ếch gây ảo giác” [27] khi một số người dùng báo cáo thấy các hình ảnh ảo giác. [3] [28] Tuy nhiên, không có peptide nào trong Kambo được biết là gây ra hiệu ứng này. Ảo giác có khả năng do các chất tâm sinh học khác được dùng chung với Kambo như nu-nu. [8] [20]
Các câu hỏi thường gặp
Xét nghiệm ma túy có phát hiện được Kambo không?
Peptide rất khó để phát hiện trong các xét nghiệm. Mặc dù Kambo chứa các chất chủ vận thụ thể opioid, nó không chứa bất kỳ hợp chất opioid nào và do đó rất khó bị phát hiện trong xét nghiệm ma túy.
Kambo có gây chấn thương tâm lý không?
Tác dụng khó chịu của Kambo có thể khiến người dùng cảm thấy vô tận và không thoải mái, có thể kèm cảm giác lâng lâng hoặc tách rời. Tuy nhiên, Kambo không phải là chất kích thần kinh.
Có rủi ro nào không?
Kambo tương đối an toàn khi được áp dụng đúng cách cho người khỏe mạnh. Tuy nhiên, không nên sử dụng cho trẻ em, phụ nữ có thai hoặc cho con bú, người có vấn đề tim mạch, hoặc bệnh nhân vừa phẫu thuật hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch. Nó cũng nên tránh cho bệnh nhân hóa trị hoặc xạ trị, bao gồm những người dự định bắt đầu điều trị trong vòng bốn tuần.
Nó có để lại sẹo không?
Có, dù sẹo Kambo sẽ mờ dần theo thời gian nhưng không biến mất hoàn toàn. Các loại kem dưỡng như sangre de drago có thể giúp cải thiện sẹo. Ngoài ra, cùng một điểm có thể được sử dụng lại sau 2-3 tháng.
Có thể nuôi ếch ở nhà không?
P. bicolor có thể được nuôi làm thú cưng, nhưng không phù hợp cho người mới bắt đầu. [52] [53] Các mẫu vật nuôi nhốt cũng không tiết ra cùng loại nọc độc như trong tự nhiên, có thể do khác biệt về chế độ ăn uống. [54] [55] [56]
Cách sử dụng Kambo an toàn nhất là gì?
Cách an toàn nhất để sử dụng Kambo là qua các vết bỏng da. Thông thường, liệu pháp Kambo truyền thống được áp dụng vào ngày trăng mới trong ba tháng liên tiếp, mỗi lần tăng liều lượng. Kambo cũng có thể được dùng với liều lượng gấp đôi hoặc gấp ba trong một buổi.
Có thể sử dụng Kambo với liều nhỏ được không?
Rất ít thông tin về việc sử dụng Kambo với liều nhỏ, và một số người cho rằng điều này không an toàn. Thanh lọc (tức là với liều lớn) được cho là cần thiết để giải phóng độc tố. [23]
Nó có tạo ra sự dung nạp không?
Người dùng thường xuyên sẽ phát triển dung nạp với Kambo. Một số đàn ông Katukina sử dụng hơn 100 điểm mỗi lần. [57] Báo cáo cho thấy sananga và ibogaine có thể giúp giảm hiệu ứng dung nạp. [58]
Có thể kết hợp với các chất khác không?
Kambo thường được dùng cùng Ayahuasca vì việc thanh tẩy trước giúp tăng cường hấp thụ. Các peptide giãn mạch như phyllomedusin và phyllokinin cũng tăng tính thấm của hàng rào máu-não. [59] Kambo có thể được dùng chung với các loại thuốc hít có tác dụng tâm thần như nu-nu và rapé cũng như Ibogaine. Tuy nhiên, cần tránh uống rượu và các chất kích thích trong ít nhất ba ngày sau khi dùng Kambo.
1cm2 tổng hợp
