Hành trình khám phá nghệ thuật thức thần ẩn giấu trong hang động cổ đại

Các nền văn minh cổ đại đã sử dụng các chất thức thần như psilocybin trong nhiều thiên niên kỷ và bằng chứng rõ nhất nằm trong bức vẽ hang động của họ. 

Việc sử dụng thường xuyên chất thức thần là truyền thống lâu đời như chính lịch sử loài người đưọc ghi lại. Có khi còn xưa hơn nữa.

Chúng ta biết điều này bởi vì tổ tiên nói với chúng ta như vậy, thông qua phương tiện duy nhất mà họ có thể truyền đạt cho các thế hệ tương lai: nghệ thuật. Khi kiểm tra các bức tranh và tác phẩm điêu khắc hang động thời tiền sử khác nhau từ khắp nơi trên thế giới, có thể dễ dàng tìm thấy được điểm chung: nấm. Thông thường những cây nấm này đang tương tác với cơ thể con người, theo cách chỉ có thể được mô tả là thức thần.

Tassili n’Ajjer, Algérie, cica năm 4700 trước Công Nguyên

Có lẽ ví dụ nổi tiếng nhất về nghệ thuật nấm cổ đại là bức tranh hang động Algeria này từ khoảng năm 4700 trước Công nguyên. Trong đó, ta có thể thấy rõ nấm được hợp nhất với một thực thể giống con người. Cơ thể của nó được bao phủ trong một mô hình giống như fractal (phân dạng) sẽ quen thuộc với những người đã dùng thức thần trước đây.

Được biết tới bởi triết gia Terrence McKenna trong cuốn sách Food of the Gods: The Search for the Original Tree of Knowledge, đây là một trong những bức vẽ hang động lâu đời nhất được biết đến bao gồm nấm. 

Mặc dù thời gian đã khiến việc đánh giá thông điệp của nghệ sĩ trở nên khó khăn, nhưng không mất nhiều trí tưởng tượng để cho rằng nấm được miêu tả thuộc loại “ma thuật” và ta đang thấy sự thể hiện nghệ thuật bởi hiệu ứng của chúng.

(Nghệ thuật hang động ở Tassili n’Ajjer SE Algeria, cica năm 4700 TCN. Ở bên phải, bạn thấy tác phẩm nghệ thuật trông như thế nào ngày hôm nay. Ở bên trái, một bản trình diễn của nghệ sĩ Kat Harrison cho Food of the Gods: The Search for the Original Tree of Knowledge, về những gì được mô tả ban đầu.)

Và trong khi hình vẽ này chắc chắn là tác phẩm nghệ thuật bắt mắt nhất thì hang động Algeria thực sự có chứa đầy đủ các hình nấm người. Dưới đây là một vài ví dụ khác:

Tượng đá người-nấm Mesoamerican, khoảng năm 3000 trước Công nguyên

Chu du khắp thế giới, khi đến Mesoamerica thời kỳ tiền Columbus, các tượng đá có niên đại từ 3000 năm trước Công nguyên có thể được tìm thấy với mô tả cây nấm hợp nhất với đầu người. 

Việc sử dụng thức thần ở Mesoamerica thời kỳ tiền Columbus được cho là khá phổ biến, vì bằng chứng tồn tại cho thấy các nền văn hóa không chỉ tiêu thụ nấm psilocybin, mà còn cả các thức thần khác như Salvia divinorum và Peyote.

Thực tế thì bằng chứng khảo cổ học về việc sử dụng Peyote ở nơi đây đã có từ 5000 năm trước.

Một lần nữa, mặc dù ta không thể chắc chắn nhưng việc trộn nấm với con người trong tác phẩm nghệ thuật này đã gợi ý cho ta rằng các nghệ sĩ đang mô tả sức mạnh của một số loại nấm để thay đổi thực tế khi sử dụng.

Nghệ thuật hang động thợ săn cá voi Siberia, khoảng năm 1 sau Công Nguyên

Chủ đề về những người đứng đầu nấm dường như khá phổ biến. Đi về phía bắc đến Siberia lạnh lẽo, chúng tôi tìm thấy nghệ thuật hang động được thực hiện bởi những thợ săn cá voi du mục. Những bức tranh khắc đá 2000 năm tuổi này nằm ở một khu vực xa về phía bắc đến mức chỉ có thể đến được bằng trực thăng. Thị trấn gần nhất là Pevek, cách Moscow khoảng 5.555 km về phía Đông.

Các chuyên gia Nga đã gọi những nhân vật được mô tả là “người thạch ruồi”, được đặt tên theo nhiều loại nấm thức thần được tìm thấy trong khu vực này. Mặc dù một lần nữa, vì có rất ít thông tin về những người tạo ra bức vẽ, bất kỳ suy đoán nào về thông điệp của các nghệ sĩ cũng sẽ chỉ là suy đoán mà thôi.

Viện Khảo cổ học RAS—Các nhà khảo cổ học đang gấp rút lưu giữ những hình ảnh trên đá về những người cổ đại ‘săn cá voi bằng nấm ma thuật’ trong phòng trưng bày nghệ thuật cực bắc của Á-Âu tại Pegtymel, Chukotka, có niên đại 2.000 năm trước
Viện Khảo cổ học RAS – Chuyến thám hiểm năm 2021 để lưu giữ những hình ảnh trên đá về những người cổ đại ‘săn cá voi bằng nấm ma thuật’ và những bức tranh khắc đá tuyệt đẹp khác trong phòng trưng bày nghệ thuật cực bắc của Âu Á tại Pegtymel, Chukotka, có niên đại 2.000 năm trước

Bức tranh tường hang động Selva Pascuala ở Tây Ban Nha, khoảng năm 4000 trước Công nguyên

Nếu bạn mở rộng tham số tìm kiếm chỉ để bức vẽ nấm, bạn sẽ tìm thấy nhiều ví dụ hơn nữa. Giả dụ bức vẽ lâu đời nhất được phát hiện về nấm psilocybin ở châu Âu có thể được tìm thấy trong hang động Selva Pascuala ở Tây Ban Nha. Được vẽ vào khoảng năm 4000 trước Công nguyên, loài nấm này được giả thuyết cho là psilocybe hispanica vì chúng mọc gần khu vực nơi đây.

Mặc dù không có bằng chứng hẳn hoi nào cho thấy nấm được mô tả thuộc giống thức thần, nhưng hẳn chúng có ý nghĩa nào đó, nếu không chúng sẽ không được ghi nhận lại.

Bằng chứng khác, dù là hoàn cảnh nào thì trên thực tế nấm psilocybe hispanica được mô tả mật thiết với con đực. Loại nấm này được biết là mọc từ phân của động vật, đó có thể là những gì các nghệ sĩ cổ đại đang cố mô tả lại.

Hang chong chóng ở Nam California, khoảng 1530-1890 sau Công Nguyên

Và cuối cùng, tới California, chúng ta có bằng chứng đầu tiên về các chất thức thần được tìm thấy cùng với bức vễ nghệ thuật hang động. Mặc dù ví dụ này phổ biến gần đây nhất so với bốn ví dụ trên, tuy không phải là nấm nhưng đây lại được nêu vào bởi vì các nhà nghiên cứu hang động California đã tìm thấy các hợp chất thức thần còn sót lại.

Được tìm thấy trong các kẽ hở của hang động, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy tàn dư còn lại của một loài hoa được gọi là hoa datura linh thiêng hay Datura Wrightii. Loại cây này có đặc tính thức thần và được cho là được sử dụng rộng rãi bởi những người sống nơi đây vào thời điểm đó.

Trong hang động, tác phẩm nghệ thuật của hoa có thể được tìm thấy. Theo các nhà nghiên cứu, đây là “bằng chứng rõ ràng đầu tiên về việc sử dụng thức thần” của các dân tộc cổ đại.

Ảnh về “nghệ thuật chong chóng ở bên trái và hoa Cà độc dược được mô tả ở bên phải”

1cm2 tổng hợp

Stan Da Man

Day 'n' nite The lonely stoner seems to free his mind at nite