Psilocybin chắc hẳn đã quá quá quen thuộc với chúng ta, nhưng thế giới nấm còn một loài thần kỳ khác với khả năng tạo ra ảo giác giống như mơ. Kiến thức về loài nấm này đang được lan truyền rộng rãi, và có thể bạn đã bắt gặp hình ảnh của nó trên các trang mạng xã hội và có ấn tượng với ngoại hình độc đáo của nó: giống hệt như nấm trong trò chơi điện tử Mario. Hình ảnh của nó sống động đến mức như thể được in 3D từ emoji “nấm” vậy. Loại nấm có vẻ đẹp huyền ảo này được gọi là Amanita muscaria.
Hình ảnh thường thấy của các loại nấm độc trong phim hoạt hình thường có đặc điểm tương đồng với loài nấm này như kích thước lớn, màu đỏ tươi nổi bật với những chấm trắng nhỏ trên mũ. Nhưng Amanita muscaria trông cũng rất vui nhộn và dễ thương vì nếu những chú Xì Trum có thể chọn đây làm nơi cư ngụ thì chắc hẳn nó không đến nỗi độc hại, phải không? Vậy Amanita muscaria với lớp vỏ đỏ mọng như kẹo và những chấm trắng nhỏ nhắn trên mũ có ăn được không?
Theo Google Trends, các tìm kiếm về Amanita muscaria đã tăng vọt trên toàn thế giới kể từ tháng 8 năm 2022. Mọi người tò mò về nó là gì, nó có thể khiến bạn cảm thấy như thế nào và liệu nó có thực sự an toàn để ăn hay không. Các nhà nghiên cứu nấm trên toàn thế giới vẫn đang tranh luận về vấn đề này, vì vậy hãy cùng tìm hiểu một số điều cơ bản về Amanita trong bài viết này.
Nấm Amanita muscaria là gì?
Nấm Amanita muscaria hay “nấm ruồi”
Nấm Amanita muscaria hay còn được gọi là nấm ruồi là một loại nấm cực độc, thường mọc ở vùng có khí hậu lạnh giá như Bắc Âu và Vương quốc Anh vào khoảng tháng 7 đến tháng 10. Tuy nhiên loài nấm này cũng được tìm thầy ở Brazil, Nam Phi, Trung Á và khắp Bắc Mỹ.
Nấm Amanita muscaria được mệnh danh là “một trong những loài nấm đẹp và lạ thường nhất” với mũ đỏ tươi nổi bật giữa nền đất của rừng. Kích thước của chúng cũng khá lớn với đường kính trung bình từ 5 đến 20cm, khiến chúng khó bị bỏ qua.
Mặc dù gần đây chúng khá phổ biến ở Bắc Mỹ, nhưng lịch sử của loài nấm này lại vô cùng phong phú. Ở một số vùng thuộc miền bắc châu Âu và Trung Á, chúng thường được sử dụng trong các nghi lễ dân gian và tín ngưỡng shaman. Theo US Forest Service, các nền văn hóa thời tiền Kitô giáo còn sử dụng chúng trong lễ hội Đông chí.
Nấm Amanita muscaria có độc không?
Về mặt khoa học, Amanita muscaria được xếp vào loại nấm độc. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học hiện đại, các trường hợp tử vong do ăn phải loài nấm này cực kỳ hiếm. Mặc dù vậy, vẫn tồn tại một số ghi nhận về tình trạng hôn mê sau khi ăn chúng.
Theo Hiệp hội Nấm học Bắc Mỹ (North American Mycological Society), “Trong 100 năm qua, không có bằng chứng đáng tin cậy nào cho thấy trường hợp tử vong ở người do độc tố của loài nấm này.” Tuy nhiên, thận trọng vẫn là điều cần thiết.
Bất chấp những tranh luận về việc Amanita muscaria bị đánh giá quá tiêu cực, việc ăn phải chúng vẫn có thể gây ra những tác động tiêu cực. Nếu ăn phải A. muscaria sống, các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa thường xuất hiện trong vòng 30 phút đến 2 giờ sau khi tiêu hoá. Nhưng hệ thần kinh trung ương cũng bị ảnh hưởng đáng kể, dẫn đến co giật, lú lẫn, rối loạn thị giác, v.v.
Amanita muscaria có phải Nấm thức thần không?
Có! Nấm Amanita muscaria được biết đến với khả năng gây ra các tác động lên tâm thức (psychoactive). Trong khi psilocybin thường được liên tưởng đến khi nhắc đến “nấm thức thần” thì hoạt chất chính gây ra tác động này trong Amanita muscaria lại là muscimol và axit ibotenic – hai chất khác biệt hoàn toàn so với psilocybin và psilocin.
Tác động tâm thức của muscimol mang tính đặc thù, khác biệt so với psilocybin. Nó thường được mô tả là gây ra các hiệu ứng an thần, ức chế và ảo giác.
Sử dụng nấm Amanita muscaria như thế nào?
Cần lưu ý rằng, Amanita muscaria là nấm độc, vậy làm thế nào để sử dụng chúng một cách an toàn và giảm thiểu các tác dụng phụ tiềm ẩn? Đau bụng dữ dội là một trong những vấn đề thường gặp, thậm chí có trường hợp ghi nhận người dùng bị tiêu chảy do sử dụng quá liều ở New Zealand.
Tác nhân chính gây độc trong Amanita muscaria là axit ibotenic. Quá trình đun sôi có thể loại bỏ hầu hết lượng axit này, giúp cho nấm trở nên an toàn hơn. Nấm khô thường dễ tiêu hóa hơn so với nấm tươi. Tuyệt đối không ăn phần cuống nấm vì chúng thường chứa nhiều ấu trùng. Chỉ sử dụng phần mũ đỏ của nấm. Sau khi phơi khô mũ nấm, bạn có thể ăn trực tiếp hoặc đun sôi thêm để tạo thành trà. Thực tế, phương pháp pha trà được khuyến khích vì nó giúp giảm đáng kể nguy cơ đau bụng.
Nhấn mạnh lại: Sử dụng nhiều nước và đun kỹ nấm là điều cần thiết.
Liều lượng sử dụng nấm Amanita muscaria
Nếu bạn mới bắt đầu, chỉ nên sử dụng liều lượng nhỏ
Đối với người mới sử dụng Amanita muscaria, liều lượng khởi đầu được khuyến cáo là một tai nấm nhỏ hoặc ít hơn 5 gram. Điều quan trọng là bắt đầu với liều lượng thấp vì hàm lượng hoạt chất trong mỗi tai nấm Amanita muscaria thay đổi thất thường phụ thuộc vào lượng mưa, địa lý và loài cây ký chủ của nấm. Bạn sẽ chẳng bao giờ biết chính xác mình đang nạp vào người thứ gì.
Hiệu ứng của nấm Amanita muscaria
Cảm giác “phê” do Amanita muscaria gây ra hoàn toàn khác biệt so với psilocybin. Thông thường, các hiệu ứng sẽ bắt đầu xuất hiện trong khoảng 30 đến 90 phút sau khi ăn. Người dùng có thể trải nghiệm những hình ảnh sống động và các chiêm nghiệm mang tính tâm linh, nhưng chúng thường xuất hiện khi người dùng ngủ thiếp đi và được “truyền thụ” trong giấc mơ. Trường hợp “người bạn New Zealand” đau bụng vì ăn quá liều ở trên kể rằng anh đã có “giấc ngủ tuyệt vời” và những gì nhìn thấy trong mơ thật kỳ lạ. Nhiều người mô tả cảm giác “phê” này giống như mơ, và nó được đánh giá là khá “dị”.
Một đặc điểm thường gặp khác trong chuyến “du hành” với Amanita muscaria là cảm giác lặp lại – người dùng liên tục thực hiện những hành động giống nhau nhiều lần. Điều này có thể là do tính gây ảo giác của loài nấm, khiến người dùng khó phân biệt giữa thực tế và giấc mơ.
Trải nghiệm với Amanita muscaria rất đa dạng. Một số người dùng có thể không cảm nhận được tác dụng nào, trong khi những người khác lại có những trải nghiệm mạnh mẽ khiến họ suy nghĩ nhiều vào ngày hôm sau. Cảm xúc của người dùng cũng có thể thay đổi từ hưng phấn đến buồn nôn và sợ hãi. Nói chung, hiệu ứng của nấm được đánh giá là khó dự đoán và có thể kéo dài từ 4 đến 10 giờ.
Nấm Amanita muscaria có hợp pháp không?
Hiện tại, Amanita muscaria được xếp vào danh mục hợp pháp tại Hoa Kỳ (trừ bang Louisiana, trừ khi chỉ sử dụng cho mục đích trang trí). Thực tế, tình trạng pháp lý này chính là yếu tố thúc đẩy sự ra đời của cửa hàng nấm đầu tiên (cũng là duy nhất) ở Florida. Thay vì kinh doanh psilocybin bị cấm, họ lựa chọn Amanita muscaria. Ở Canada, Amanita muscaria cũng được coi là hợp pháp, mặc dù có thể chịu sự quản lý theo Luật Thực phẩm và Dược phẩm (Food and Drug Act). Theo PsychedelicLaw.ca, “bản thân loài nấm này và các sản phẩm từ hoặc chứa Amanita muscaria chưa bao giờ được phê duyệt để bán thương mại hoặc sử dụng y tế ở Canada”.
Nấm Amanita muscaria cũng được coi là hợp pháp ở Thụy Điển, Ireland và Nga, nhưng lại bị cấm hoàn toàn tại Úc, Romania, Hà Lan và Thái Lan.
Lời kết
Amanita muscaria hay nấm ruồi xứng đáng được công nhận là một trong những loài nấm mang tính biểu tượng nhất. Với sự trỗi dậy của trào lưu chất thức thần, Amanita muscaria đang dần lấy lại vị thế trong cộng đồng. Nếu bạn tò mò muốn trải nghiệm loài nấm này, hãy đảm bảo nghiên cứu kỹ lưỡng và cẩn trọng cho dù bạn tự đi tìm hái hay mua từ cửa hàng.
Điều thú vị là khi được đun sôi đúng cách, chúng được cho là có vị ngọt và khá ngon. Hãy đảm bảo an toàn và bon appetit!
1cm2 tổng hợp
