Năm ngoái, Nicole Ambrosia – một huấn luyện viên tình yêu và tình dục nổi tiếng tại Los Angeles, đã tham gia nghi lễ sử dụng nấm Amanita muscaria – một loại nấm thức thần có tác dụng tương tự nhưng cũng khác biệt so với nấm psilocybin. Trước nghi lễ, cô đặt mục tiêu “giải phóng mọi thứ trong cuộc sống không phục vụ cho các mục đích cá nhân”.
Sau nghi lễ, cô có một giấc mơ sống động đến kinh ngạc, trong đó cô đã giết chết một người. Về nhà với cảm giác “bừng tỉnh”, “hưng phấn” và nhận ra “sức mạnh bên trong”, cô quyết định chấm dứt một mối quan hệ bế tắc. Giấc mơ được cho là biểu tượng cho việc cô “giết chết” mối quan hệ đó, vì nó không còn phù hợp với phiên bản mới của bản thân đã được nấm thần đánh thức.
Những trải nghiệm như vậy chủ yếu đến từ một hợp chất trong nấm Amanita có tên muscimol – chất gây ảo giác và thôi miên. Chất gây ảo giác sẽ đưa bạn ra khỏi thực tế, còn chất thôi miên giúp bạn dễ ngủ và kích thích trạng thái giống như mơ. Muscimol hoạt động trên não theo một cách khác so với psilocybin, và kết quả là bạn sẽ có một chuyến đi đầy hoang dại và hoàn toàn khác biệt.
Muscimol và Psilocybin
Hiện nay, cồn loãng muscimol liều thấp ngày càng được sử dụng phổ biến như một sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ và giảm lo lắng. Nhưng sự thật không đơn giản vậy. Trải nghiệm với nấm Amanita muscaria liều cao có thể khiến bạn phải nhập viện vì hôn mê. Thậm chí, một nghiên cứu ghi nhận trường hợp tử vong sau khi ăn “sáu đến mười” quả nấm Amanita muscaria khô, mặc dù tình trạng tử vong do loại nấm này rất hiếm gặp.
Trải nghiệm ảo giác với Amanita muscaria không phải là chuyến đi dễ dàng và thường bất ổn hơn so với psilocybin. Trong khi psilocybin mang lại những trải nghiệm thần bí, thôi thúc cảm giác hòa nhập và kết nối với mọi người thì trải nghiệm với muscimol lại sâu sắc, nhưng hợp chất này thường gây ảo giác nặng, nên nó giống như một canh bạc vậy.
Chú ý: Muscimol liều cao có thể khiến bạn tách rời thực tế, dẫn đến nguy cơ tai nạn và hành vi thất thường cao hơn. Không nên sử dụng nấm Amanita muscaria một mình. Loại nấm này còn có thể gây ngủ sâu, khiến bạn dễ bị hạ thân nhiệt nếu ngủ quên ngoài trời hoặc không đủ quần áo ấm. Tốt nhất nên có một người bạn tỉnh táo trông nom, để điều chỉnh nhiệt độ và xử lý tình huống khẩn cấp.
Nấm Amanita muscaria
Loài Amanita muscaria đôi khi còn được gọi là nấm ruồi agaric, hoặc đơn giản là nấm Amanita – mặc dù có nhiều loài khác trong chi Amanita (bao gồm một số loài cực độc). Theo Tiến sĩ Matthew X. Lowe, nhà nghiên cứu khoa học và giám đốc điều hành tại Unlimited Sciences, ngoài muscimol, tác dụng tâm thần của những loại nấm này còn đến từ các alkaloid muscarine và axit ibotenic.
Không giống như nấm có chứa psilocybin, A. muscaria được hợp pháp ở hầu hết toàn bộ nước Mỹ, ngoại trừ Louisiana. Theo Tricia Eastman, một nữ thầy thuốc được đào tạo bài bản kiêm người sáng lập Psychedelic Journeys và Ancestral Heart, và tác giả của cuốn “Seeding Consciousness: Plant Medicine, Ancestral Wisdom, and Psychedelic Initiation” (tạm dịch: Nuôi dưỡng tâm thức: Thảo dược, Ký ức tổ tiên và Chất thức thần), loài này thường mọc ở những khu vực ấm áp và có nhiều cây cối như Tây Bắc Thái Bình Dương.
Cách sử dụng Muscimol
Theo Zach Rieck, Giám đốc lâm sàng của Cardea, một công ty chuyên chăm sóc sức khỏe tâm thần và giáo dục về liệu pháp hướng thần, muscimol có thể được chiết xuất từ nấm A. muscaria, ăn trực tiếp hoặc tổng hợp nhân tạo. Ngoài A. muscaria, muscimol còn có thể được tìm thấy trong nấm A. pantherina, hay còn được gọi là “mũ báo”, nhưng loài này ít phổ biến hơn – theo Tiến sĩ Lowe.
Kẹo dẻo Amanita
Một số cửa hàng hay nhà cung cấp trực tuyến có bán kẹo dẻo amanita, nhưng chúng thường chứa rất ít hoặc không có muscimol. “Tôi chưa từng nghe thấy đánh giá tích cực nào về chúng,” Rieck nói. Ưu điểm của kẹo dẻo là chúng thường được làm từ chiết xuất A. muscaria hoặc nấm khô nghiền đã qua quá trình decarboxylation, giúp chuyển axit ibotenic thành muscimol, giảm các tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy và đổ mồ hôi. Mặc dù muscimol cũng có thể gây ra những tác dụng này, đặc biệt ở liều cao.
“Việc sản xuất kẹo dẻo nấm Amanita muscaria không được Cục quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) kiểm soát và chúng có thể sử dụng phương pháp chế biến không đảm bảo hoặc chứa các thành phần khác có nguy cơ gây hại tiềm ẩn”, Tiến sĩ Lowe cảnh báo. Thêm vào đó, khó có thể biết được nồng độ thực của muscimol trong mỗi viên kẹo, dẫn đến việc xác định liều lượng an toàn trở nên khó khăn. Dùng quá nhiều có thể dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Chiết xuất Muscimol
Chiết xuất dạng nước là một cách khá phổ biến. Tricia Eastman gợi ý bạn có thể tham khảo cuốn sách “Microdosing with Amanita Muscaria” (tạm dịch: Sử dụng liều lượng nhỏ Nấm Amanita muscaria) của Baba Masha để biết các phương pháp microdosing phù hợp. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về tác động lâu dài của việc microdosing muscimol, mặc dù hình thức này đang ngày càng được quan tâm.
Ngày nay, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các sản phẩm từ muscaria được bán trực tuyến hoặc trong các cửa hàng thực phẩm chức năng. Chúng thường được quảng cáo như thuốc hỗ trợ giấc ngủ hoặc giảm căng thẳng. Nhưng việc mua các sản phẩm từ muscaria khá rủi ro vì bạn khó biết chính xác mình đang mua gì. Đây là một vài câu hỏi cần lưu ý khi tìm mua sản phẩm:
- Liều dùng khuyến cáo là bao nhiêu?
- Sản phẩm đã được kiểm nghiệm độc lập bởi bên thứ ba chưa?
- Kết quả kiểm nghiệm có được công bố trên website không?
- Có bao nhiêu đánh giá trực tuyến về sản phẩm?
- Bạn có thể tìm thấy các đánh giá độc lập khác ở đâu?
- Nấm được lấy nguồn từ đâu?
- Sản phẩm được sản xuất ở đâu?
Và nhớ rằng, nếu bạn tò mò về bất kỳ thực phẩm chức năng nào, hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc người chăm sóc sức khỏe của bạn.
Nấu nấm muscaria
Nấm Amanita đôi khi được nấu thành trà để giảm độc tố; Uri, Nữ Thầy cúng Mặt trăng, người dẫn các buổi lễ sử dụng nấm Amanita muscaria, cũng phục vụ nấm theo cách này. Một số người hái nấm còn “khử độc” nấm Amanita bằng cách luộc chúng và loại bỏ nước luộc. Quá trình này được cho là biến đổi nấm ảo giác thành một loại nấm ăn được. Sau khi lặp lại quy trình này vài lần và rửa sạch lại với nước ngọt, nấm sẽ được ngâm chua. Tuy nhiên, nếu quy trình này không được thực hiện đúng cách, người ăn có thể bị say bất ngờ.
Muscimol có phải là Chất thức thần không?
Nấm Amanita nổi tiếng là “nấm dữ”. Trong thời gian dài, chúng được xếp vào loại độc hại và được nhiều người trong cộng đồng nghiên cứu nấm đồng tình. Mặc dù vậy, sự quan tâm và chấp nhận ngày càng tăng đối với các chất thức thần đã truyền cảm hứng cho nhiều người mới tìm hiểu và thiết lập mối quan hệ với loại nấm mạnh mẽ này.
“Tiềm thức của tôi thường muốn hành động theo thói quen, theo những mô thức tiềm ẩn, nhưng khi tôi có ý định làm theo những mô thức đó, thì lại xuất hiện một nhận thức mà trước đây tôi chưa từng cảm nhận được, nó đang hướng dẫn tôi. Giống như tiếng nói của Thượng đế, tiếng nói của linh hồn đang hướng dẫn: ‘Uri này, khoan đã, đây là điều con đã quyết định thay đổi và con không cần phải làm thế nữa’ – nó rõ ràng vô cùng. Giống như Thượng đế đang nói qua tôi. Đó là trải nghiệm của tôi. Tôi nghĩ đó cũng là những gì người khác đang trải qua, sự hướng dẫn rất rõ ràng.”
Uri Lee
Tuy nhiên, với liều lượng gây ảo giác, bạn nên xem hành trình cùng Amanita muscaria một cách nghiêm túc. Đây là loại nấm cần được tiếp cận với sự thận trọng, tôn trọng và tỉnh táo. Các báo cáo về trải nghiệm với Amanita muscaria rất đa dạng, từ những giấc mơ sống động đến câu chuyện của một người “tưởng mình là hươu nai” và sau đó bị lạc trong rừng, bị rào kẽm gai cứa mà không hề hay biết. Lựa chọn địa điểm an toàn, có người trông nom đáng tin cậy và dễ dàng tiếp cận dịch vụ khẩn cấp là những điều tối quan trọng khi sử dụng liều lượng gây ảo giác của nấm Amanita muscaria.
Lợi ích y tế của Muscimol
Muscimol được biết đến như một chất chủ vận GABA – một chất dẫn truyền thần kinh trong não, nó gắn vào thụ thể GABA-A, khiến não phản ứng giống như khi tiếp xúc với GABA tự nhiên. Theo Anton Gomez-Escolar, chuyên gia dược lý học tâm thần và chất thức thần tại Drogopedia, tác dụng của muscimol khá giống với thuốc an thần “Z” như Ambien. Bác sĩ Zaid Fadul, Giám đốc Y tế tại Better U, giải thích thêm rằng muscimol giúp an thần, dễ ngủ và thư giãn cơ bắp do ức chế hoạt động của hệ thần kinh.
Hiện tại, muscimol chưa được sử dụng phổ biến trong y tế nhưng được dùng trong nghiên cứu y học. Các nhà khoa học dùng nó để “ngắt” các mạch não trên động vật, gây ức chế trí nhớ và hôn mê.
“Ở liều thấp, muscimol gây buồn ngủ và đôi khi mang lại cảm giác thư giãn, dễ chịu. Nhưng ở liều cao, nó có thể gây ra ảo giác mạnh mẽ.” Mặc dù trải nghiệm với muscimol có thể mang lại ý nghĩa cá nhân sâu sắc, nhưng không nên nhầm lẫn nó với trải nghiệm dùng nấm thức thần (psilocybin).
Muscimol còn được biết đến với tác dụng hỗ trợ giấc ngủ ở liều thấp (mặc dù chưa được nghiên cứu nhiều như các sản phẩm thông dụng khác). Ở liều cao, nó có thể khiến bạn rơi vào trạng thái hôn mê hoặc ngủ thiếp bất ngờ. Giấc mơ như của Ambrosia là một tác dụng phụ thường gặp khi dùng muscimol vào ban đêm. Ambrosia cũng nhớ lại việc bước vào “trạng thái giống như mơ” trong khi đang tỉnh táo do sử dụng nấm, điều này không phải hiếm gặp. Bên cạnh đó, theo Tiến sĩ Lowe, ảo giác và “trải nghiệm thần bí” cũng khá phổ biến. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng muscimol là một chất khác biệt hoàn toàn so với psilocybin.
Về tiềm năng điều trị, muscimol được cho là có tác dụng giảm đau, chống oxy hóa, chống viêm, giảm triệu chứng cho bệnh nhân rối loạn động tác muộn và chống co giật, có lợi cho bệnh nhân động kinh.
Trải nghiệm tâm linh với nấm Amanita
Ngày nay, một số dân tộc bản địa Siberia như người Chukchi, Koryak, Kamchadal vẫn sử dụng nấm Amanita trong các buổi lễ nghi của họ. Tương tự là các bộ tộc Ostyak và Vogul ở phía tây Siberia. Cách những người này kể về trải nghiệm với nấm Amanita cũng khác biệt. Uri cho rằng nấm Amanita đặc biệt ở chỗ chúng giúp bạn chạm vào tiềm thức và phá vỡ những thói quen ăn sâu.
“Phần lớn thời gian bạn vẫn ý thức được mọi thứ khi sử dụng thuốc hướng thần, nhưng với Amanita, điều tôi nhận thấy là quá trình chữa lành thực sự sẽ diễn ra sâu trong tiềm thức của bạn. Nó đưa bạn đến một nơi mà ngay cả bản thân bạn cũng đang cố che giấu.”
Uri chia sẻ
Sau hành trình khám phá bản thân cùng nấm Amanita, Uri cảm thấy mình “được tiếp thêm năng lượng” hơn. Cô chia sẻ: “Giờ đây, tôi an yên hơn thay vì cứ lo âu, bất an về những điều sắp tới. Bất cứ chuyện gì xảy ra, tôi đều cảm thấy an toàn và vững vàng trong chính mình.”
Những trải nghiệm khác
Eastman từng thử microdose chiết xuất A. muscaria vì cô không thích dùng liều cao do cảm thấy trải nghiệm thiên về tách rời bản thân hơn là khai mở. “Một lần, tôi dùng nhiều hơn một chút so với bình thường, nhắm mắt lại và nhìn thấy những con yêu tinh nhảy múa,” cô nhớ lại. “Thấy những hình ảnh đó trong bối cảnh này không khiến tôi cảm thấy ‘wow, mình đang kết nối với cả vũ trụ, và mình muốn sáng tác thơ theo phong cách Rumi.'”
Trong khi nấm psilocybin có thể khiến bạn cảm thấy “phấn chấn hoặc hạnh phúc tột độ”, Amanita “sẽ đưa bạn đến một chiều không gian khác, nhưng có thể không khiến bạn cảm thấy tốt hơn,” Uri nói. Psilocybin có thể tiết lộ rằng bạn có nỗi sợ bị bỏ rơi và cần tin tưởng người khác nhiều hơn, nhưng Amanita có thể đưa bạn trở lại ký ức về lần đầu tiên bạn bị bỏ rơi, cô giải thích. “Theo tôi, đó là một hành trình sâu sắc hơn.”
Giảm thiểu rủi ro khi khi dùng Muscimol
Rieck nhấn mạnh: “Giống như hầu hết các chất kích thích thần kinh, tốt nhất nên dùng muscimol trong môi trường thoải mái, an toàn với bạn bè tỉnh táo hoặc hướng dẫn viên, đồng thời đảm bảo đủ nước.” Bạn nên tránh những tình huống có thể dẫn đến tai nạn hoặc hành vi nguy hiểm, vì đây là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho những người sử dụng muscimol.
Theo Gomez-Escolar, “hàm lượng muscimol trong nấm rất khó xác định chính xác vì các yếu tố như tuổi của nấm, nơi nó được trồng và cách chế biến có thể làm thay đổi đáng kể hàm lượng này.” Liều lượng gây ảo giác của muscimol nằm trong khoảng 8 đến 15 mg, và theo Lowe, chỉ cần 1 gram nấm Amanita khô đã có thể chứa lượng muscimol tương đương. Liều lượng phù hợp phụ thuộc vào thể trạng và tâm trạng của bạn, Uri cho biết dùng quá liều có thể đưa bạn đến những ngóc ngách tâm trí mà bạn chưa sẵn sàng đối mặt. Vì vậy, hãy bắt đầu với liều lượng thấp – không quá một mũ nấm khô cỡ nhỏ đến trung bình để đánh giá khả năng chịu đựng của bạn. Fadul khuyên không nên trộn muscimol với các loại thuốc khác, rượu hoặc thuốc theo toa, trong đó Gomez-Escolar lưu ý đặc biệt đến thuốc an thần vì chúng rất nguy hiểm.
Nếu bạn đang microdosing A. muscaria, Eastman khuyên nên nghỉ giải lao để tránh gây quá tải cho gan. “Ví dụ, bạn đang lo lắng nhiều; bạn đang trải qua giai đoạn căng thẳng và bạn đang sử dụng Amanita để hỗ trợ vượt qua giai đoạn đó… bạn có thể dùng nó trong một tháng, sau đó nghỉ ngơi, sau đó bạn có thể quay lại dùng tiếp.”
Cuối cùng, nếu bạn gặp phải trải nghiệm tiêu cực với muscimol, hãy cố gắng hết sức để không hoảng sợ. “Cố gắng giữ bình tĩnh và tự nhắc nhở bản thân rằng tác dụng chỉ là tạm thời, đồng thời ở một nơi an toàn, thoải mái với người bạn tin tưởng,” Gomez-Escolar nói. “Hãy tập trung hít thở sâu và chậm, đồng thời đánh lạc hướng bản thân bằng các hoạt động thư giãn, chẳng hạn như nghe nhạc nhẹ nhàng. Nếu sau một thời gian tình trạng trở nên mất kiểm soát hoặc xuất hiện các triệu chứng thể chất đáng lo ngại – hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
1cm2 tổng hợp
