Sử dụng chất kích thích có phải là bản năng tự nhiên không? Từ những con nai sừng ngấu nghiến trái cây ibogaine đến những con hươu nhấm nháp những cây nấm đốm trắng và đỏ như nhân vật Super Mario của hoang dã, con người không phải là loài động vật có vú duy nhất tìm kiếm và tiêu thụ các chất kích thích thần kinh như vậy. Con người đã viết rất nhiều về những gì chút ta có thể nhìn thấy và trải nghiệm khi chìm vào cơn mê: tinh thần tinh nghịch, khuôn mặt tan chảy và thậm chí có cảm giác như “những con bướm bị ướt sũng”. Thế nhưng với động vật thì trải nghiệm của chúng như thế nào?
Môt con nai sừng tấm nhìn thấy gì sau khi ăn phải một lượng nấm khá cao? Một con báo đốm thưởng thức ayahuasca như món ăn khai vị ra sao? Chúng có nhận thức được việc gặp gỡ tổ tiên của chúng không? Hay sự ra đời hoặc cái chết không thể tránh khỏi? Chỉ có con người chúng ta mới tự hỏi mình như thế.
Một số loài có cảm giác chìm đắm trong hoang dã nhiều hơn bạn có thể nghĩ đến- nhiều loài còn thẳng thùng tiến tới săn lùng những món ăn kì lạ đó đến khác thường. Dưới đây là những loài động vật thỉnh thoảng tận hưởng sự khoái cảm của thức thần một cách kỳ lạ dẫn đến những chuyến du ngoạn trên tầng mây.
CÁC LOẠI HƯƠU VÀ NẤM THỨC THẦN
Nhiều loại hươu dùng nấm thức thần là bữa ăn chính trong ngày, bao gồm tuần lộc núi, nai sừng tấm và tuần lộc Bắc Mỹ. Trong khi kiếm ăn, hươu sẽ đánh hơi nấm ruồi (Amanita muscaria) bị đóng băng dưới tuyết mùa đông. Những loại nấm psilocybin đốm đỏ và trắng được miêu tả như giống nấm hủy diệt, mang hình ảnh trong cái tên tựa thiên thần hủy diệt và mũ tử thần được sấp đặt một cách khéo léo. Tuy mang trong mình hỗn chất độc hại, chúng lại không gây hại như các loại khác do chứa moscimol, một hợp chất gây ra tác dụng an thần và gây ảo giác ở động vật có vú.
Con người (như xã hội của bộ lạc ở Siberia uống nước tiểu của tuần lộc đã ăn nấm ruồi) khi dùng có phản ứng trạng thái giống như trong mơ vậy. Các nhà nghiên cứu quan sát cho biết sau khi ăn nấm, hươu thường có biểu hiện khi trip bằng cách chạy lung tung, nghẹo đầu và phát ra tiếng kêu âm ĩ.
Reindeer Tripping
Việc ăn những loại nấm này sẽ truyền các chất kích thích thần kinh vào nước tiểu của các loài hươu, có nghĩa là khi nước tiểu có thể được tiêu thụ ở mức cao, các loài tuần lộc núi sẽ chiến đấu với nhau để giành quyền chiếm hữu nước tiểu của bạn đời chúng trong đàn có ăn nấm ruồi. Nhận biết được điều đó, bộ lạc ở Siberia nhận ra rằng điều đó cũng có thể tác dụng với họ khi họ uống nước tiểu của chúng.
Sau khi đi qua hệ thống tiêu hóa của các loài hươu, các chất kích thích thần kinh của nấm ruồi thậm chí còn mạnh hơn lợi ích bổ sung của các hoát chất gây ra tác dụng phụ không mong muốn trong nấm. Bất kỳ loài nào, dù là hươu hay người, khi uống nước tiểu có chứa chất thức thần đều đạt được hiểu quả cao hơn so với nguyên bản.
BÁO ĐỐM VÀ YAGÉ
Báo đốm thuộc họ mèo, loài mèo lớn nhất ở châu Mỹ, đi lang thang khắp nơi từ Nam Arizona đến các vùng ấm áp của Nam Mỹ. Mặc dù chúng thường được coi là kẻ săn mồi hung bạo, luôn rình rập xung quanh con mồi với những khối cơ, răng và móng vuốt xảo huyệt cùng những bữa tiệc thịnh soạn với những miếng thịt- chiến tích khi đi săn, thế nhưng thỉnh thoảng chúng tìm kiếm “sự thanh tịnh” với việc ăn chay.
Báo đốm sẽ ăn lá của cây nho yagé (Banisteriopsis caapi). Cây nho này mọc rất nhiều trong rừng nhiệt đới Amazon và dẫn dắt báo đốm đen đến “vùng đất” đầy đáng sợ đến say sưa thú vị. Có lẽ bạn đã từng xem đoạn clip về một con báo đốm hành động như con mèo con to lớn, say xỉn và ngốc nghếch trên tạp chí BBC’s Weird Nature.
Loài người cũng thường dùng loại lá yagé này để trang trí và thưởng thức một ly cocktail ayahusca. Thành phần chính trong lá cây nho này cũng chính là yếu tố chính của ayahusca, hợp chất hỗ trợ kích thích ảo giác được sử dụng bởi cả người Amazon bản địa cùng một số ngôi sao nổi tiếng khác.
Ayahusca được biết đến nhiều nhất vì có chứa DMT gây ảo giác, nhưng trái với thông thường, thành phần đó không bắt nguồn từ yagé. Thay vào đó, chất kích thích tinh thần đó là các hợp chất harmala alkaloid của lá cây nho đó biến DMT từ thành phần của ayahusca nguyên bản trở thành chất kích thích thần kinh được hấp thụ bằng con đường uống. Do đó, nhiều con báo đốm khi trip có thành phần ancaloit harmala- nồng độ có thể mạnh nhưng tác dụng không thể sánh bằng một ly cocktail ayahuasca.
Các nhà khoa học không có giả thuyết cụ thể nguyên nhân tại sao báo đốm có thể tìm ra thứ chất kích thích này cho chúng. Tuy nhiên, một số bộ lạc Nam Mỹ tin rằng tác dụng của yagé giúp cải thiện kỹ năng săn mồi ở động vật. Các chuyên gia cũng không biết chính xác tác động lên não của chúng như thế nào, nhưng bất kỳ nhà nghiên cứu nào cũng có thể kết luận rằng nếu tác dụng của yagé đủ sức khiến một con báo đốm uốn éo đến ngốc nghếch như thế và nhìn chằm chằm vào cây thì sức mạnh của yagé thật sự mãnh liệt không thể cưỡng được.
LINH TRƯỞNG VÀ HIỆU SUẤT NÂNG CAO VÌ PSYCHEDELICS
Iboga ( Tabernanthe iboga) là một loại cây có nguồn gốc từ rừng mưa nhiệt đới Trung Phi. Trái Iboga có hình dáng dài, màu cam sáng và chứa ibogaine- một hợp chất ảo giác. Ibogaine phân tán nhiều nhất ở rễ và vỏ cây iboga, và có tác dụng với nhiều loài động vật hoang dã khác. Nhưng trong số loài động vật đó, cụ thể mốt số loài có mục đích sử dụng đã được định trước. Mandrills- người anh em họ đặc sắc của khỉ đầu chó ở Gabon và Công được cho là sử dụng rễ Iboga như một chất tăng cường hiệu suất trong những cuộc xung đột thống trị trong bầy đàn. Trong cuốn sách “Animal and Psychedelics” của nhà dân tộc học người Ý Giorgio Samorini thuật lại cuộc trò chuyện của ông với một pháp sư Mitsogho ở Gabon. Vị pháp sư mô tả cách các Mandrills đực thường cạnh tranh quyền đứng đầu trong bầy đàn của chúng và dùng rễ cây iboga để tăng cường bản thân cho cuộc cạnh tranh.
Theo các pháp sư, các loài linh trưởng tìm kiếm cây iboga và nhổ nó, ăn rễ cây và đợi cho đến khi bắt đầu “high”, chúng sẽ bắt đầu cho đại cuộc. Không biết rõ chúng đã trải nghiệm tác dụng nâng cao hiệu suất như thế nào, nhưng có thể hiệu ứng thức thần giúp chúng giảm đau và nâng cao khả năng phản ứng với môi trường.
CÁC VÍ DỤ KHÁC VỀ KHỈ, VƯỢN CÁO VÀ CỪU SỪNG LỚN
Ba phần trên là ví dụ điển hình về các loài động vật có khả năng sử dụng chất thức thần. Ngoài ra còn có nhiều nguồn trích dẫn cho rằng cừu sừng lớn theo đuổi chất thức thần “không thể với tới” “Rocky Mountain High” tọa lạc tại dãy núi Rockies, Canada.
Hơn nữa, vượn cáo và các loài khỉ khác thường chà xát các chất thức thần khác lên cơ thể chúng làm thuốc diệt trừ muỗi cắn. Chúng còn liếm láp những con bò mộng vì một lý do kỳ lạ chưa được giải đáp có thể khiến chúng “high”. Nhưng điều rõ ràng rằng thế giới động vật hoang dã chắc chắn có niềm đam mê trong vệc theo đuổi “những con rồng trong trí tưởng tượng”. Điều đó lại một lần nữa minh chứng rằng con người không độc nhất như chúng ta thường nghĩ.
1cm2 tổng hợp
